İSHAL

               

 

                    İshal dışkı ile aşırı miktarda sıvı ve elektronik kaybı olarak tanımlanabilir.

                   Akıntı ishal ani başlayan ve süt çocuklarında 10 ml/kg 1 günden fazla ve daha büyük çocuklarda ise 200 gr 1 günden fazla olan ve 14 günden az süren aşırı zorlu dışkılamadan.Eğer ishal 14 günden uzun sürerse bir kronik ya da persiston ishal olarak tamamlanmaktadır.

                                      YAZ İSHALLERİ

    

                  Yaz aylarında özellikle  yürümemizde sık karşılaşılan bir problemdir.En çok 1-5 yaş grubu çocuklarda olan günde 3 den fazla sık dışkılama,ishal olarak kabul edilmektedir.1 yaşın altında özellikle anne sütü olan çocuklarda dışkılama sayısı 6-7 veya daha fazla olabilir.Ancak sık dışkılama varken, dışkı kıvam normalse bu durum genellikle ishal değildir.

        

                 Çocuklarda ishal ateş ve kusma eşlik ediyorsa, en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurması gerekir.Ateşi olmayan ,kusmayan ve idrar çıkışı iyi olan çocuklarda evde tedavi edilebilir.Yine kusma sayısı 3'den az ise ateşi yoksa, idrar çıkışı iyiyse evde talep edilebilir.İshalde en önemli problem sıvı kaybıdır.Bunun aile  için en kolay takibi idrar çıkışıdır.

                İshale nedenleri aramızda en sık sebep su ve gıda yoluyla bulaşan barsağın mikrobik hastalığıdır. Bunun dışında daha az olarak süt ve ürünlerine tahammülsüzlük, ilaç nedenli(antibiyotik,kabızlık için kullanılan ilaçlar gibi) inflamatuar barsak hastalığı,irritabl barsak hastalığı bigi barsağın işlevi olan hastalalıklarında ishal nedenidir.

              İshale neden olan bir çok farklı mikrop vardır.Çocuklarda en sık  virol aznlon ishale neden olur.(Rotavirüs,normal,astra,adenovirüs gibi)Bir ajanlarla olan ishaller antibiyotiğe yanıt vermez.

              Bölgemizde özellikle amip (entemozbo hastalitızo) enfeksiyonları yaz ishallerinde sık görülmektedir.Amibe bağlı ishallerde ilaç tedavisine (metromidoyol) hızlı yanıt alınır.

              Bunların dışında camplylabacteri, salmonella,shigella ve escherichia gibi bakterilerin neden olduğu ishaller antibiyotikle tedavi edilebilir.

              Ailelelerin ishalde dikkat etmesi gereken ishal ve kusmanın şiddetli ve özellikle ishal kusma eşilik ediyorsa, .çocuk yeterince sıvı alamıyorsa bu vücudun sıvı dengenin baya ve akut böbrek yetmezliği gibi ciddi sonuçlar yol açabilir.Bu nedenle hasta anne sütü alıyorsa sık emzirmeli, su ve ayran gibi sıvıları bol ve sık alması sağlanmalıdır.Kusması olan çocuğun beslenmemesi çok yanlış bir uygulamadır.İshalde sıvı ve besin desteğinin devamı çok önemlidir.

             Mikrobik ishal çok bulaşıcıdır.Çocuklarda tuvalet temizliğine çok dikkat edilmelidir.Çocuk ve yetişkinlerde tuvalete gittikten sonra ellerini doğru bir şekilde yıkanmalıdır.

            İshalde bulantı, kusma yoksa ve idrar çıkışı iyi olan çocukta sıvı desteğinin iyi yapılamsı önemlidir.Anne sütü olan çocugun sık emzirilmesi, 6 aydan büyük çocuklara suve özellikle ayran verilmelidir.Bu dönemde yağlı ve lifli gıdalardan uzak durulmalıdır.Patates,muz,çorba ,haşlama,püre,makarna,pirinç tüketilmelidir.

             Hazır gıdalardan özellikle meyse suyu ve asitli içeceklerden uzak durulmalıdır.İshal tedavisinde en önemli olan sıvı ve elektrolit kaybını önlemektir. Eğer çocuk ağızdan beslenmiyorsa ateş varsa ve ishal 24 saatten uzun sürdüyse damar yolu açılmalı sıvı ve elektrilit denteği yapılmalıdır.Dışkı inceleme yapılıp tedavi ona göre planlanmalıdır.

             Yaz aylarında özellikle açıkta satılan gıdalar,krema,mayonez içeren yiyecekler, tüketilmesi dondurma (uygun hallerde satılmayan),çikolata gibi çubuk eriyen ve bozulabilen yiyeceklerde ishale neden olabilir.

             Temiz olmayan içme sularının temizliğinden emin olunamayan yüzme havuzlarının kullanımında çocuklarda ishal nedenlerindendir.

            İshal tedavisi sırasında beslenmenin sürdürülmesi çok önemlidir.Bebekler anne sütü ya da mamaya devam etmelidir.Daha büyük çocuklarda yoğurt,ayran,muz,patates,pirinç,yağsız et tüketilmelidir.Yağlı besiler çay, asitli içecekler ve meyvesuyundan uzak durulmalıdır.Doktor tavsiyesi olmadan antibiyotik kullanılmamalıdır.

                                İSHALDEN KORUNMAK İÇİN

          -   Kişisel temizliğe çok dikkat edilmeli,özellikle yıkanılmalıdır.

          -   Açık satılan kaynağı bilinmeyen gıdalardan uzak durulmalıdır.

         

          -   İyi yıkanmadan sebze ve meyve tüketilmemelidir.

         -   Hijyenik olmayan yüzme havuzları kullanılmamalıdır.

         -   Dondurma ve çikolata gibi çabuk eriyebilen yiyecekler erimeden tüketilmelidir.

  • Dışarda satılan buzlu içeceklerden uzak durulmalıdır.

Uz.Dr.Oğuz Naim KARABULUT

ÇOCUK HASTALIKLARI UZMANI

Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest Addthis
WhatsApp 0530 393 47 49